Planina Durmitor je zadivljujući krečnjački masiv, koji pripada Dinaridima. To je i i ime najvećeg crnogorskog zaštićenog područja, Nacionalni park Durmitor, srce pejsaža oblikovanog glečerima, čije su rijeke i podzemni tokovi ugrađeni u biosferni rezervat rijeke Tare. Pedesetak vrhova preko 2.000metara nadmorske visine uzdiže se iznad visoravni, alpskih livada i šuma, uključujući Bobotov kuk (2.523 m.n.v). Mnoga lednička jezera, lokalno nazvana ,,gorske oči,, prekrivaju pejsaž. Uprkos brojnim atrakcijama Durmitor je prepoznatljiv po kanjonima rijeka Drage, Sušice, Komarnice i Tare, kao i odličnim mogućnostima za planinarenje, rafting, kanjoning, skijanje, hodanje an krpljama….
Pored izuzetne ljpote krajolika i fascinantne geološke baštine, Nacionalni park Durmitor je dom impresivne biološke raznovrsnosti. Na nivou staništa, treba spomenuti rijetko stanište evropskog crnog bora. Na visinskoj razlici od 2.000m i uticaja alpske i mediteranske klime,u širem Durmitorskom masivu, nalazi se 1.600 vaskularnih biljaka.Veliki procenat se nalazi u Parku i mnoge su rijetke i endemične.
Veliki sisari su mrki medvjed, sivi vuk i evropska divlja mačka.
Među 130 ptičjih vrsta zabilježeni su: suri orao, veliki tetrijeb, soko.
Takođe, treba pomenuti jako bogatu riblju faunu, koja uključuje potočnu pastrmku.
Park naseljavaju zemljoradnici i stočari, koji tradicionalno koriste visoke visoravni kao ljetnje pašnjake.
Zbog bogatstva izvorne i jedinstvene prirode, ambijentalnih i kulturnih vrijednosti Durmitora i rijeke Tare, Nacionalni park Durmitor uvršten je u popis svjetske kulturne i prirodne bastine odlukom Međunarodnog odbora za Svjetsku i prirodnu baštinu u Parizu 1980. godine i time se i zvanično našao na UNESCO listi. Slivno područje rijeke Tare (površine 182.899 ha) je zaštićeno kao Svjetski rezervat biosfere (Program “Čovjek i biosfera” – M&B, UNESCO, od 17 januara 1977. godine), po osnovu Konvencije o zaštiti svjetske prirodne i kulturne baštine (UNESCO). Durmitor je uvršćen u IBA (Important Bird Areas) i IPA (Important Plant Areas područja.
Najvažniji kriterijumi za ulazak NP Durmitor u UNESCO područje su:
Kriterijum (VII) Izuzetna scenska ljepota Nacionalnog parka oblikovana je glečerima i rijekama. Alpske livade an visoravnima i glatkim brežuljcima postavljenim u oštroj pozadini brojnih visokih vrhova. Guste šume i glacijalna jezera doprinose slikovitoj raznovrsnosti i privlačnosti. Najinteresantniji elementi ove slikovne raznolikosti i privlačnosti su du duboki rječni kanjoni, od kojih je najpoznatija klisura rijeke Tare, najdublja evropska klisura i jedna od rijetkih koja nije pod uticajem hidroelektrana.
Čak i podrzemlje nudi zapanjujuću prirodnu ljepotu u obliku brojnih pećina, od kojih je najpoznatija ,,Ledena pećina,, sa svojim stalaktitima i stalagmitima.
Kriterijum (VIII) Nacionalni park Durmitor sadrži mnoštvo geoloških i geomorfoloških karakteristika od velikog naučnog interesa koje su oblikovale krajolik, kao što su mnogi kraški fenomeni. Dominantne geološke osobine su veoma guste, često divlje iskrivljene krečnjačke formacije srednjeg i gornjeg trijasa, gornje jure i gornje krede, iako su prisutne i novije stijene. Durmitorski fliš, koji se koristi za tektonske slojeve pod uglom od 90 stepeni u masivu Durmitora. Veličanstveni kanjoni, a posebno rijeke Tare, od preko 60km, nijesu samo fundamentalne pejzažne karakteristike Parka, već otkrivaju veličanstvene stijene. To uključuje najdublju crnogorsku jamu (jama naVjetrenim brdima) i podzemne rijeke, koje odvode vode nekih ledničkih jezera. Posebno ,,Ledena pećina,, je vizuelno zapanjujuća i rijetka reliktna prošlost.
Kriterijum (X)
Raznoliki planinski pejzaž obuhvata visoke zone u rasponu od 450 do 2500 metara nadmorske visine i širok spektar ekosistema i staništa. Među njima su stjenoviti vrhovi, šume,alpske livade, jezera, rijeke, kanjoni i pećine koje uključuju podzemne slatkovodne sisteme. Od posebnog je značaja šuma evropskog crnog bora, gdje uzorci stari 400 godina dosežu visinu i do 50m.
Mnoge biljne vrste su florističko alpskog i submediteranskog porijekla, uključujući bogatu krašku i krečnjačku travnjačku floru, sa mnogim rijetkim i endemskim vrstama. Ukupno 37 biljnih vrsta su endemične za šire područje, a 6 za Durmitor
Lokaliteti stećaka u Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji proglašeni su Svjetskom baštinom UNESCO-a na sjednici komiteta UNESCO-a 15. jula 2016. godine u Istanbulu u Turskoj. Među zaštićenim lokalitetima su se našli stećci Bare Žugica i Grčko groblje na Žabljaku, čime su dobili status UNESCO svjetske baštine.
